Wysokość odsetek od 2016 r.

Od 1stycznia 2016 r. zmianie uległa wysokość dopuszczalnych (maksymalnych) i ustawowych odsetek. Zmianie uległa nie tylko wysokość tych odsetek, ale przede wszystkim zasady ustalania ich wysokości.
Zmiana została wprowadzona ustawą z dnia 09.10.2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1830).
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 359 kc odsetki ustawowe wynoszą sumę stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych — stopa referencyjna dziś to 1,50%, co oznacza, że odsetki ustawowe po zmianie wynoszą 5%.
Zmienione zostały także zasady jak liczyć odsetki maksymalne – nie mogą one przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych – a więc odsetki maksymalne wynoszą 10%.
W doktrynie wciąż nie rozstrzygnięta była kwestia oceny, czy ograniczenie co do wysokości odsetek maksymalnych dotyczy także tzw. odsetek karnych czyli odsetek za opóźnienie. Część komentatorów uważała, że do odsetek karnych ww. ograniczenie nie ma zastosowania, część że ma, a w praktyce sądy w zasadzie zawsze stosowały takie ograniczenie.
Spór ten został zakończony w związku ze zmianą art. 481 §. 2. W chwili obecnej odsetki za opóźnienie są obliczane jako stopa referencyjna NBP powiększona o 5,5 punków procentowych – a więc na chwilę obecną wynoszą one 7%. Ustawodawca wprowadził jednocześnie ograniczenie, iż maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może przekraczać dwukrotności podstawowej wartości odsetek za opóźnienie — czyli według obecnej stawki, strony umowy nie mogłyby ustalić wyższych odsetek karnych za nieterminową płatność niż 14%.
Jednocześnie nowelizacji uległa ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zgodnie z którą, w przypadku opóźnienia w zapłacie za transakcję, o której mowa w ustawie, odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych równe będą sumie stopy referencyjnej NBP i 8 p.p. – a więc na chwilę obecną 9,5%. Jednocześnie do transakcji takich nie stosuje się odsetek za opóźnienie określonych w art. 481 par. 2 k.c. Zmienione zasady nie mają zastosowania do transakcji handlowych zawartych przed 01.01.2016 r